Dzieła sztuki są cenne nie tylko dla miłośników malarstwa bądź rzeźby, ale także dla historyków. To bowiem testy kultury dostarczają mnóstwa informacji na temat światopoglądu i obyczajowości dawnych epok. Nic dziwnego więc, że zabytki oraz inne wytwory człowieka poddaje się nieustannym konserwacjom.
Czym jest konserwacja dzieł sztuki?
Pojęcie to można zinterpretować na dwa sposoby. Pierwszy z nich to dziedzina historii sztuki, która zajmuje się przeprowadzaniem badań i inwentaryzacji, aby utrzymać zabytkowy obiekt przez jak najdłuższy czas w nienaruszonym stanie. Działa ona według ściśle określonych zasad, aby za pomocą możliwie najmniejszej liczby ingerencji doprowadzić dzieło sztuki do stanu początkowego. Z drugiej jednak strony konserwacją nazywa się także rodzaj zabiegu, który wykonuje się, aby odnowić i zabezpieczyć obiekt przed zniszczeniem.
Jakie są etapy przeprowadzania konserwacji?
Aby sprawić, by obraz, rzeźba lub budynek wyglądał tak, jak na początku swojego istnienia, trzeba przeprowadzić wiele badań, dzięki którym będzie możliwe ustalenie informacji na jego temat. Dlatego też inwentaryzacji, czyli opisania oraz opracowania naukowego danego dzieła dokonuje się na samym początku pracy. Konserwatorzy szukają informacji o wieku, wartości oraz elementach zabytku w archiwach, dziełach historycznych oraz techniczno- naukowych. Dopiero rzetelna analiza danych pozwala na ustalenie konkretnego planu, jaki można zastosować w danym przypadku.
Po wnikliwych badaniach konserwatorzy zaczynają konserwację dzieła sztuki. W przypadku każdego z nich podejmuje się inne metody- czasami konieczne jest użycie na przykład ryzykownych zabiegów kwasowych, a w innych wystarczą mniej skomplikowane działania fizyczne.
Jakie są środki konserwacji dzieł sztuki?
Podstawowym środkiem zabezpieczania i odnowy zabytków jest konserwacja, która służy jak najskuteczniejszemu zwolnieniu procesu zniszczenia ich oryginalnych elementów.
Restauracja zaś polega na uzupełnieniu braków, jakie powstały w dziele sztuki w długoletnim procesie degradacji. Bardziej skomplikowana forma restauracji, która wymaga odbudowy całości obiektu nazywa się rekonstrukcją. Dzięki temu zabiegowi dzisiaj można oglądać na przykład niektóre zabudowania w Malborku.
Konserwacja dzieł sztuki używa także nowoczesnej technologii. Przykładem jest tu zastosowanie metod rentgenowskich albo tomografii komputerowej, jakie pomagają w określeniu wieku oraz oryginalnego wyglądu zabytkowych obiektów. Dzięki nim konserwatorzy znacznie szybciej i skuteczniej mogą je odnowić.
Artykuł powstał we współpracy ze specjalistami z PPKZ S.A.